Oskarżenie o kradzież wspólnych pieniędzy przez żonę/męża

Oskarżenie o kradzież wspólnych pieniędzy przez żonę lub męża to dokument, który można wnieść do sądu (tzw. prywatny akt oskarżenia) w sytuacji, gdy, w wyniku poważnego sporu, jeden z małżonków wypłacił, ze wspólnego konta bankowego i przywłaszczył sobie, w celu wzbogacenia się, kosztem drugiego małżonka, całość wspólnych oszczędności małżonków. W takiej sytuacji banki twierdzą, że nie można już nic zrobić. W celu odzyskania pieniędzy i ukarania drugiego małżonka, można jednak wnieść przeciwko niemu niniejszy akt oskarżenia do sądu karnego, oskarżając go/ją o przywłaszczenie wspólnych pieniędzy, a więc działanie bez zgody drugiego małżonka, który stał się poszkodowany. Czyn ten jest zagrożony karą do 3 lat pozbawienia wolności.

Przestępstwo przywłaszczenia pieniędzy jest opisane w Kodeksie Karnym następująco: "Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. (...). Jeżeli przywłaszczenie nastąpiło na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego". (Art. 284 Kodeksu Karnego). Ostatnie zdanie wskazanego artykułu oznacza, że ani policja, ani prokurator, nie mogą z urzędu wszcząć postępowania o przywłaszczenie wspólnych pieniędzy małżonków przez jednego z nich, gdyż to pokrzywdzony musi wystąpić z takim wnioskiem, a więc z niniejszym aktem oskarżenia. W następstwie wniesionego pisma, prokurator (oskarżyciel publiczny) może przyłączyć się do postępowania.

Mienie, stanowiące wspólną własność małżonków nie jest, w pełni, mieniem własnym jednego z małżonków. Jest ono częściowo, dla każdego z małżonków, mieniem cudzym. Z tego wynika, że możliwe jest popełnienie przestępstwa przywłaszczenia lub kradzieży, przez jednego z małżonków, w stosunku do mienia, stanowiącego wspólność majątkową.

Jak korzystać z dokumentu?

Nie ma przymusu adwokacko-radcowskiego w tym zakresie. Akt oskarżenia może więc wnieść każda osoba. To samo dotyczy popierania oskarżenia przed sądem. Pomoc adwokata lub radcy prawnego, do reprezentacji oskarżyciela prywatnego, przed sądem, jest zalecana, ale nie jest obowiązkowa. Jeśli oskarżyciel prywatny działa bez pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego) sąd ma obowiązek pouczać go o wszelkich kwestiach, dotyczących procedury karnej.

Prywatny akt oskarżenia może ograniczyć się do oznaczenia:

• osoby oskarżonego: sprawca przywłaszczenia;
• zarzucanego mu czynu: przywłaszczenie;
• wskazania dowodów, na których opiera się oskarżenie: przesłuchanie poszkodowanego, innych świadków, wyciąg z konta bankowego itd.

Niniejszy wzór aktu oskarżenia zawiera ponadto:

• określenie zarzucanego czynu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza wysokości powstałej szkody;
• wskazuje przepisy ustawy karnej, pod które zarzucany czyn podpada;
• wskazuje sąd właściwy do rozpoznania sprawy;
• uzasadnia wniesienie aktu oskarżenia;
• przytacza fakty i dowody, na których oskarżenie się opiera;
• wyjaśnia podstawę prawną oskarżenia.

Dokument należy wydrukować w trzech egzemplarzach i podpisać odręcznie. Do pisma należy załączyć dowód wpłaty 300 zł na konto sądu, do którego wnoszone jest pismo. Należy również dołączyć inne dowody, jeśli są w formie pisemnej np. wyciąg ze wspólnego konta bankowego, potwierdzający wypłatę wszystkich pieniędzy. Tak przygotowane pismo, wraz z załącznikami, należy wysłać na adres właściwego sądu, najlepiej listem poleconym, za potwierdzeniem odbioru.

Jeżeli akt oskarżenia nie odpowiada wymaganiom formalnym, a brak jest tego rodzaju, że pismo nie może otrzymać biegu, albo brak polega na niezapłaceniu należytej opłaty sądowej, sąd wzywa poszkodowanego, który wysłał oskarżenie, do uzupełnienia braku w terminie 7 dni. W razie uzupełnienia braku w terminie, pismo wywołuje skutki od dnia jego wniesienia. W razie nieuzupełnienia braku w terminie, pismo uznaje się za bezskuteczne, o czym osoba zostaje pouczona przy doręczeniu wezwania.

Sąd wezwie strony, w pierwszej kolejności na posiedzenie pojednawcze lub postępowanie mediacyjne. W protokole posiedzenia pojednawczego zaznacza się, w szczególności, stanowisko stron wobec wezwania do pojednania oraz wyniki przeprowadzonego posiedzenia pojednawczego. Poszkodowany, który wysłał niniejszy akt oskarżenia, powinien być obecny na posiedzeniu pojednawczym, gdyż jego niestawiennictwo, bez usprawiedliwienia, uważa się za odstąpienie od oskarżenia i w konsekwencji postępowanie ulegnie umorzeniu. W razie pojednania stron, postępowanie umarza się. Można spisać ugodę. Jeśli sprawca czynu nie stawi się, bez usprawiedliwienia, sprawa trafi na rozprawę główną. Podobnie, jeśli nie dojdzie do pojednania.

Przebieg rozprawy karnej:

• WYZNACZENIE ROZPRAWY: Sąd wyznacza i przeprowadza rozprawę bez nieuzasadnionej zwłoki, wskazując dzień, godzinę i salę rozpraw, strony (oskarżonego i pokrzywdzonego) oraz inne osoby, które wzywa na rozprawę.
• OBECNOŚĆ NA ROZPRAWIE: Na rozprawie, oprócz osób biorących udział, w postępowaniu, mogą być obecne tylko osoby pełnoletnie, nieuzbrojone. Sąd może zezwolić na obecność na rozprawie małoletnim oraz osobom obowiązanym do noszenia broni. Nie mogą być obecne na rozprawie osoby znajdujące się w stanie nielicującym z powagą sądu.
• PRZEBIEG ROZPRAWY: Rozprawa odbywa się jawnie i ustnie. Sąd kieruje rozprawą i czuwa nad jej prawidłowym przebiegiem, bacząc, aby zostały wyjaśnione wszystkie istotne okoliczności sprawy. Powinien on dążyć do tego, aby rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło na pierwszej rozprawie. Sąd umożliwia stronom wypowiedzenie się co do każdej kwestii, podlegającej rozstrzygnięciu. Jeżeli w jakiejkolwiek kwestii, jedna ze stron zabiera głos, prawo głosu przysługuje również wszystkim innym stronom. Obrońcy oskarżonego i oskarżonemu przysługuje głos ostatni.
• SPRAWDZENIE OBECNOŚCI: Po wywołaniu sprawy, sąd sprawdza, czy wszyscy wezwani stawili się oraz czy nie ma przeszkód do rozpoznania sprawy. W razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego, którego obecność jest obowiązkowa, sąd zarządza jego natychmiastowe zatrzymanie i doprowadzenie lub przerywa w tym celu rozprawę albo odracza ją. Po sprawdzeniu obecności, sąd zarządza opuszczenie sali rozpraw przez świadków. Biegli pozostają na sali. Pokrzywdzony może wziąć udział w rozprawie i pozostać na sali, choćby miał składać zeznania jako świadek.
• WYJAŚNIENIA OSKARŻONEGO: Przewód sądowy rozpoczyna się od zwięzłego przedstawienia zarzutów oskarżenia. Sąd poucza oskarżonego o prawie składania wyjaśnień, odmowy wyjaśnień lub odpowiedzi na pytania, składania wniosków dowodowych i konsekwencjach nieskorzystania z tego uprawnienia, po czym pyta go, czy przyznaje się do zarzucanego mu czynu oraz czy chce złożyć wyjaśnienia i jakie. Po przesłuchaniu oskarżonego sąd poucza go o prawie zadawania pytań, osobom przesłuchiwanym oraz składania wyjaśnień, co do każdego dowodu. Oskarżony może poprosić o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego.
• PRZESŁUCHANIE ŚWIADKÓW: Przy przesłuchaniu świadka nie powinni być obecni świadkowie, którzy jeszcze nie zostali przesłuchani. Po swobodnym wypowiedzeniu się osoby przesłuchiwanej, można zadawać jej pytania w następującym porządku: oskarżyciel publiczny, oskarżyciel posiłkowy, pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, oskarżyciel prywatny, pełnomocnik oskarżyciela prywatnego, biegły, obrońca, oskarżony, członkowie składu orzekającego.
• ODCZYTANIE PROTOKOŁÓW: Jeżeli oskarżony lub świadek odmawia wyjaśnień lub wyjaśnia odmiennie niż poprzednio albo oświadcza, że pewnych okoliczności nie pamięta, sąd na rozprawie odczyta, tylko w odpowiednim zakresie, protokoły jego wyjaśnień, złożonych poprzednio w charakterze oskarżonego w tej lub innej sprawie w postępowaniu przygotowawczym lub przed sądem albo w innym postępowaniu. Mogą być odczytywane na rozprawie wszelkie dokumenty prywatne, powstałe poza postępowaniem karnym, w szczególności oświadczenia, publikacje, listy oraz notatki.
• ZAMKNIĘCIE PRZEWODU SĄDOWEGO: Sąd zapytuje strony, czy wnoszą o uzupełnienie postępowania dowodowego i w razie odpowiedzi przeczącej - zamyka przewód sądowy. Po zamknięciu przewodu sądowego sąd udziela głosu w następującej kolejności: oskarżyciel publiczny, oskarżyciel posiłkowy, oskarżyciel prywatny, przedstawiciel społeczny, obrońca oskarżonego i oskarżony. Przedstawiciele procesowi stron zabierają głos przed stronami. Jeżeli oskarżyciel ponownie zabiera głos, należy również udzielić głosu obrońcy i oskarżonemu. Sąd przystępuje do narady. Podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej.
• WYROK: Sąd sporządza wyrok na piśmie. W razie skazania oskarżonego lub warunkowego umorzenia postępowania sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, obowiązek naprawienia, w całości lub w części, szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Po podpisaniu wyroku, sąd ogłasza go publicznie i jawnie. Po ogłoszeniu sąd podaje ustnie najważniejsze powody wyroku. W terminie zawitym 7 dni, od daty ogłoszenia wyroku, strona może złożyć pisemny wniosek o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku. Sąd sporządza uzasadnienie wyroku w ciągu 14 dni, od daty otrzymania wniosku. Po uzyskaniu uzasadnienia wyroku, strona może wnieść apelację od wyroku, jeśli się z nim nie zgadza.

Podstawa prawna:

Przywłaszczenie pieniędzy to przestępstwo uregulowane w art. 284 Kodeksu Karnego.

Możliwość wniesienia prywatnego aktu oskarżenia wynika z art. art. 59 w zw. z art. 487 i nast. oraz art. 332 i nast. Kodeksu Postępowania Karnego.

Wysokość opłaty od wniesienia aktu oskarżenia do sądu wynika z par. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości zryczałtowanej równowartości wydatków w sprawach z oskarżenia prywatnego (Dz.U. 2003 Nr 104, poz. 980, ze zm.).

Jak edytować wzór?

Wypełnij formularz. Dokument jest redagowany na Twoich oczach w miarę podawania odpowiedzi.

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF. Możesz go edytować i wykorzystać ponownie.