Pojęcia usługobiorca i zleceniobiorca - pułapki językowe

Ostatnia wersja: Ostatnia wersja:30 listopad 2020
Ocena Ocena 5 - 1 głos

Umowa o świadczenie usług jest często zawierana zamiennie z umową zlecenie. Sporo osób nie widzi różnicy między tymi dwoma typami umów. Ponadto, sprawy nie ułatwia ustawodawca, który w ustawie kodeks cywilny przewidział jedynie jeden jedyny przepis dotyczący tej pierwszej umowy, który mówi, że do umów o świadczenie usług stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące umowy zlecenia.

Art. 750. Kodeksu Cywilnego

Do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Czy zatem umowa o świadczenie usług to ta sama umowa, co umowa zlecenie? W niniejszym przewodniku odpowiemy na to pytanie.

1. Usługobiorca a zleceniobiorca

Najczęściej popełnianym błędem jest zamienne stosowanie tych dwóch sformułowań: "usługobiorca" i "zleceniobiorca". Często zdarza się, że osoba sporządzająca umowę o świadczenie usług błędnie przyjmuje, że usługobiorca w umowie o świadczenie usług to w istocie ta sama osoba, co zleceniobiorca w umowie zlecenie, gdyż na pierwszy rzut oka "wyglądają podobnie". Niektórzy myślą również, że skoro przepisy w zakresie umowy zlecenie stosujemy odpowiednio do umowy o świadczenie usług, to bez dokonywania żadnej refleksji w przedmiocie, stawiają znak równości pomiędzy tymi pojęciami.

Nic bardziej błędnego!

a. Usługobiorca

Definicję usługobiorcy znajdziemy m.in. w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 18 lipca 2002 o świadczeniu usług drogą elektroniczną, gdzie ustawodawca wskazuje expressis verbis, że usługobiorca to osoba, która korzysta z usług. Oznacza to, że jest to osoba, która sama ich nie świadczy, a jedynie zamawia wykonanie jakiejś usługi od usługodawcy.

Art. 2. Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną

Określenia użyte w ustawie oznaczają: [...]

7) usługobiorca - osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która korzysta z usługi świadczonej drogą elektroniczną;

Podobną definicję zawiera słownik języka polskiego PWN.

Czy wiesz, że...

Słownik języka polskiego PWN definiuje pojęcie: Usługobiorca jako "osoba lub instytucja, dla której świadczona jest usługa"

b. Zleceniobiorca

Zleceniobiorca z kolei (w kodeksie określany mianem "przyjmującego zlecenie"), według definicji ustawowej to osoba, która wykonuje jakieś zlecenie.

Art. 734. Kodeksu Cywilnego

§ 1. Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. [...]

Porównując więc te dwa pojęcia dochodzimy do wniosku, że usługobiorca to strona całkowicie odwrotna niż zleceniobiorca. Mimo że słowa te mają taki sam rdzeń "-biorca", to jednak ich znaczenie jest całkowicie przeciwstawne.

Odpowiednikiem usługobiorcy w umowie zlecenie nie jest więc zleceniobiorca, ale zleceniodawca.

2. Przedmiot umowy o świadczenie usług i umowy zlecenie

Zarówno umowa o świadczenie usług, jak i umowa zlecenieumowami starannego działania co oznacza, że przywiązują większą wagę profesjonalnemu wykonywaniu usługi lub zlecenia i jedynie podejmowaniu starań osiągnięcia określonego rezultatu, w przeciwieństwie do umów osiągnięcia rezultatu (umowa o dzieło), gdzie terminowa realizacja danego dzieła jest istotą umowy.

Więcej informacji na temat porównania umów starannego działania i umowy rezultatu można znaleźć w przewodniku prawnym dotyczącym porównania umowy o pracę z umowami śmieciowymi.

a. Umowa o świadczenie usług

Strony umowy o świadczenie usług z reguły są partnerami gospodarczymi. Podejmują współpracę w ramach realizowanych przez siebie własnych działalności gospodarczych. Usługobiorca działa w ramach swojego przedsiębiorstwa. Często jest to umowa między dwoma przedsiębiorcami. Nie występuje żaden element podporządkowania stron, w rozumieniu umowy o pracę. Strony umowy są od siebie niezależne i odpowiedzialne za wykonane przez siebie usługi. W ramach tej umowy, usługobiorca zamawia wykonywanie przez usługodawcę określonej usługi, przez określony w umowie okres czasu.

Przedmiotem umowy o świadczenie usług jest wykonywanie z należytą starannością pewnych powtarzających się, cyklicznych usług. Są to często umowy handlowe np. usługi sprzątania, hydraulika, budownictwo, doradztwo, projektowanie.

b. Umowa zlecenie

Strony umowy mogą być przedsiębiorcami albo osobami prywatnymi. Umowa może dotyczyć współpracy albo zatrudnienia zleceniobiorcy przez zleceniodawcę. W ramach tej umowy, zleceniobiorca wykonuje dla zleceniodawcy określone zlecenie, przez określony w umowie okres czasu.

Przedmiotem umowy zlecenia jest wykonywanie cyklicznych działań w sposób staranny. Osiągnięcie rezultatu w ustalonym czasie nie jest elementem koniecznym. Liczy się realizowanie czynności w sposób jak najlepszy i staranny. Przykładami zleceń są np. rozdawanie ulotek, przeprowadzanie ankiet telefonicznych.

Warto wiedzieć:

Umowa o świadczenie usług i umowa zlecenie, z punktu widzenia wymagań formalnych, składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, świadczeń podatkowych, nie różnią się od siebie. Ponadto, do obydwu mają zastosowanie te same przepisy Kodeksu Cywilnego. Nie ma również żadnych sankcji w razie dokonania wyboru umowy zlecenie zamiast umowy o świadczenie usług i odwrotnie.

3. Podsumowanie

Umowa o świadczenie usług i umowa zlecenie to umowy często zawierane zamiennie. Realizują podobny przedmiot umowy. Stosuje się do nich te same przepisy.

Decydując się na jeden z zaproponowanych wyżej modeli należy pamiętać o poprawnym posługiwaniu się nazewnictwem stron. Usługobiorca to osoba, która zamawia wykonanie usługi, natomiast zleceniobiorca to osoba, która wykonuje zlecenie zamówione przez zleceniodawcę. Mimo że obydwa pojęcia zawierają w sobie taki sam rdzeń wyrazu tj. "-biorca", a umowy dotyczą często realizacji podobnych zadań, pojęcia te nie są zamiennikami, a wręcz są sobie przeciwstawne.

 

Magdalena Bakowski

Wzory i przykłady do ściągnięcia w formacie Word i PDF

Oceń ten przewodnik