หนังสือร้องขอเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของราชการ

หนังสือร้องขอเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของราชการ หรือหนังสือขอข้อมูลจากหน่วยงานของรัฐ คือ หนังสือที่ผู้ร้องขอข้อมูล ซึ่งเป็นผู้ที่มีความประสงค์จะร้องขอข้อมูล จัดทำขึ้นโดยฝ่ายเดียวเพื่อแสดงเจตนาหรือแสดงความประสงค์ที่จะขอรับ หรือข้อให้เปิดเผยข้อมูลข่าวสารของราชการจากหน่วยงานของรัฐ (เช่น หน่วยงานราชการ กระทรวง/กรม) ซึ่งเป็นผู้ครอบครองหรือควบคุมดูแลข้อมูลข่าวสารของราชการนั้นอยู่ ซึ่งการขอรับ หรือข้อให้เปิดเผยข้อมูลข่าวสารของราชการนั้น อาจมีวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกันไปตามผู้ร้องขอแต่ละราย เช่น

• นำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ส่วนตัว เช่น การอ้างอิงสิทธิเรียกร้องต่างๆ ของบุคคล
• นำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในทางการค้า เช่น ศึกษาความเป็นไปได้ในการประกอบธุรกิจใหม่ (Feasibility Study)
• นำข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในด้านการศึกษา เช่น การค้นคว้า จัดทำวิจัยและวิทยานิพนธ์ของสถานบันการศึกษาชั้นสูง
• ตรวจสอบการทำงานรัฐบาล เช่น การปฏิบัติงานโดยทุจริตของเจ้าหน้าที่ภายในหน่วยงานของรัฐ

ในกรณีที่ผู้ใช้งานเคยจัดทำหนังสือร้องขอเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของราชการแล้ว แต่ไม่ได้รับการพิจารณาภายในระยะเวลาอันสมควร หรือถูกหน่วยงานของรัฐนั้นปฏิเสธคำขอเนื่องจากมีดุลยพินิจไม่เปิดเผยข้อมูลดังกล่าว ผู้ใช้งานอาจพิจารณาจัดทำ หนังสือร้องเรียน/อุทธรณ์เกี่ยวกับข้อมูลข่าวสารของราชการ เพื่อร้องเรียนการดำเนินการที่ล่าช้าหรืออุทธรณ์คำสั่งไม่เปิดเผยข้อมูลดังกล่าวต่อสำนักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ หรือในกรณีที่ผู้ใช้งานต้องการคัดค้านต่อหน่วยงานของรัฐในกรณีที่หน่วยงานของรัฐจะเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของราชการซึ่งตนมีส่วนได้เสีย ผู้ใช้งานควรเลือกใช้ หนังสือคัดค้านการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของราชการ

การนำไปใช้

ในการจัดทำหนังสือร้องขอเข้าถึงข้อมูลข่าวสารของราชการฉบับนี้ ผู้จัดทำ ควรมีข้อพิจารณา ดังต่อไปนี้

ผู้จัดทำควรระบุรายละเอียดและข้อความสำคัญในหนังสือฉบับดังกล่าว โดยละเอียดและครบถ้วน เช่น

• ผู้ร้องขอข้อมูล เช่น ชื่อ ที่อยู่ เพื่อการอ้างอิง
• หน่วยงานของรัฐ เช่น ชื่อ ที่อยู่ของหน่วยงานของรัฐที่เป็นผู้ครอบครองหรือควบคุมดูแลข้อมูลข่าวสารของราชการนั้น
• ข้อมูลข่าวสารของราชการ เช่น ขอบเขต ประเภท ชนิด จำนวน ช่วงระยะเวลาของข้อมูลข่าวสารของราชการที่ต้องการขอรับ/ขอให้เปิดเผย รวมถึง ข้อมูลอ้างอิงเพื่อช่วยประกอบในการสืบค้น/ค้นหาของหน่วยงานของรัฐ (ถ้ามี)

ผู้จัดทำควรจัดทำหนังสือดังกล่าวเป็นลายลักษณ์อักษรและลงนามโดยผู้ร้องขอข้อมูลหรือตัวแทนของผู้ร้องขอข้อมูล โดยอาจจัดทำสำเนาไว้เพื่อการอ้างอิงในอนาคต

ผู้จัดทำควรแนบเอกสารแสดงตัวตนของผู้ร้องขอข้อมูลที่ลงนามรับรองสำเนาถูกต้องประกอบหนังสือดังกล่าว เช่น บัตรประจำตัวประชาชน หนังสือเดินทาง หนังสือมอบอำนาจและบัตรประจำตัวประชาชนของผู้รับมอบอำนาจ (กรณีมอบอำนาจให้ดำเนินการแทน) หรือหนังสือรับรองและบัตรประจำตัวประชาชนของผู้มีอำนาจกระทำการแทนนิติบุคคล (กรณีนิติบุคคล)

ผู้จัดทำควรจัดส่งหนังสือดังกล่าวให้แก่หน่วยงานของรัฐตามวิธี สถานที่ และช่องทางการติดต่อที่หน่วยงานของรัฐนั้นจัดให้มี เพื่อหน่วยงานของรัฐสามารถนำไปใช้พิจารณาอ้างอิงและดำเนินการตามคำขอต่อไป (เช่น ดำเนินการเปิดเผยข้อมูล หรือปฏิเสธคำขอเนื่องจากมีดุลยพินิจไม่เปิดเผยข้อมูลดังกล่าว)

ข้อพิจารณา

โดยทั่วไปตามกฎหมายว่าด้วยข้อมูลข่าวสารของราชการ หน่วยงานของรัฐมีหน้าที่ต้องเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของราชการให้สาธารณะชนรับทราบโดยทั่วไป ตามลำดับขั้นของข้อมูล และวิธีการ/ช่องทางที่กำหนด เช่น การประกาศและจัดพิมพ์ข้อมูลข่าวสารของราชการลงในราชกิจจานุเบกษา หรือจัดข้อมูลข่าวสารของราชการไว้ให้ประชาชนสามารถเข้าตรวจดูได้ตามวิธีการ ช่องทาง และสถานที่ที่กำหนด

อย่างไรก็ดี ในบางกรณีหน่วยงานของรัฐอาจมีดุลพินิจไม่เปิดเผยข้อมูลบางประการได้ เช่น ข้อมูลที่เปิดเผยแล้วจะก่อให้เกิดความเสียหายต่อความมั่นคงของประเทศ ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ หรือความมั่นคงในทางเศรษฐกิจหรือการคลังของประเทศ การบังคับใช้กฎหมาย ความเห็นหรือคำแนะนำภายในหน่วยงานของรัฐ อันตรายต่อชีวิตหรือความปลอดภัยของบุคคลหนึ่งบุคคลใด การรุกล้ำสิทธิส่วนบุคคลโดยไม่สมควร และในบางกรณีหน่วยงานของรัฐต้องห้ามเปิดเผยข้อมูลโดยเด็ดขาด เช่น ข้อมูลที่อาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อสถาบันพระมหากษัตริย์

กฎหมายที่เกี่ยวข้อง

• พระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ
• แนวคำวินิจฉัยของคณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร

ความช่วยเหลือจากทนายความ

คุณสามารถเลือกที่จะปรึกษาทนายความได้ในกรณีที่คุณต้องการความช่วยเหลือ

ทนายความสามารถช่วยคุณได้โดยทำการตอบคำถามของคุณหรือให้ความช่วยเหลือในกระบวนการต่าง ๆ จะมีการเสนอตัวเลือกดังกล่าวไว้ให้คุณในตอนท้ายของเอกสาร

แก้ไขแบบฟอร์มได้อย่างไร

คุณกรอกแบบสอบถามสำหรับป้อนข้อมูลแล้วจะเห็นได้ว่าระบบของเราจะค่อย ๆ สร้างเอกสารขึ้นเองโดยอัตโนมัติตามคำตอบที่คุณกรอกเข้าไป

ในตอนสุดท้าย คุณจะได้รับเอกสารในรูปแบบ Word และ PDF คุณสามารถแก้ไขและนำเอกสารไปใช้อีกได้