Adi Ortaklık Sözleşmesi

Adi ortaklık sözleşmesi nedir?

Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin paralarını, emeklerini ya da mallarını ortak bir amaç belirleyerek ticari bir faaliyet için birleştirmeyi taahhüt ettikleri sözleşmedir.

Adi ortaklık sözleşmesi bir iş veya projenin gerçekleştirilmesi veya bir ticari faaliyete birlikte girilmesi için sıklıkla kullanılan bir sözleşmedir.

Adi ortaklık hangi hallerde kurulabilir?

Adi ortaklık, kazanç elde etme amacının bulunması ve kanuna, ahlaka aykırı olmamak şartı ile istenilen her konuda kurulabilir. Dolayısıyla örneğin kanunun yasakladığı tefecilik için adi ortaklık kurulamaz.

Adi ortaklık sözleşmesinin yaygın olarak kullanıldığı haller nelerdir?

Adi ortaklık sözleşmesi, özellikle büyük bir projenin gerçekleştirilmesini sağlamak için kurulan Joint Venture tipi ortaklıklarda ve Konsorsiyum tipi ortaklıklarda kullanılır.

Joint Venture tipi ortaklıklarda, ortaklar işin tamamının gerçekleştirilmesi için birlikte çalışırken; Konsorsiyum tipi ortaklıklarda, iş bölümlere ayrılarak her bir ortak farklı bir bölümü tamamlar.

Adi ortaklık dışında başka hangi tür ortaklıklarla ticari olarak gelir elde edilebilir?

Adi ortaklık haricinde ortaklar dilerlerse bir anonim şirket veya limited şirket kurabilirler. Şirket kurmak, adi ortaklıktan farklı prosedürlere tabidir. Örneğin, adi ortaklık sözleşmesinin sicile tescil edilmesi gerekmezken, şirket esas sözleşmelerinin sicile tescili gerekir.

Adi ortaklık sözleşmesini yazılı yapmak zorunlu mudur?

Hayır, zorunlu değildir. Adi ortaklık sözleşmesi yazılı yapılabileceği gibi sözlü de yapılabilir. Ancak sözlü yapılması durumunda, ortaklar arasında uyuşmazlık çıkması durumunda ispat sorunları ortaya çıkabilir.

Ortaklar arasında yapılacak sözleşmenin yazılı olması, ortakların haklarını belirler ve bu hakları güvence altına alır. Yazılı bir sözleşme, ileride çıkabilecek herhangi bir olumsuz durumda ortaklık ilişkisinin ispatını kolaylaştırır. Tarafların elinde yazılı bir sözleşmesinin olmaması, hak kaybına uğranmasına neden olabilir.

Adi ortaklık sözleşmesinde hangi hususlar düzenlenmelidir?

Adi ortaklık sözleşmesinde aşağıdaki hükümlerin bulunması gerekmektedir:

• Taraflar: Adi ortaklık sözleşmesinde, ilk olarak bu ortaklığı kimlerin kurduğuna yer verilmelidir. Bu sebeple öncelikle ortakların kimler oldukları, adresleri ve diğer bilgilerine yer verilir.
• Amaç: Adi ortaklık, ticari bir işletme üzerinden kazanç elde etme amacının bulunması ve kanuna, ahlaka aykırı olmamak şartı ile istenilen her konuda kurulabilir. Bu amacın spesifik bir proje olarak belirtilmesi mümkün olduğu gibi, daha uzun süreli bir işletme kurulması amacı güdülebilir. Bu amacın sözleşmede belirtilmesi gerekir.
• Hisse Oranları ve Kar/Zarar Paylaşımı: Adi ortaklık sözleşmesi ile ortaklar ekonomik anlamda gelir elde etme amacı güderler. Bu sebeple, öncelikle bir başlangıç sermayesi konulması, sonrasında ise elde edilen gelirin paylaşılması gerekir. Bu amaçla adi ortaklık sözleşmesinde ortakların hisse oranları ile kar veya zararı nasıl paylaşacaklarına ilişkin hüküm bulunmalıdır.
• Ortaklığın Adı ve Merkezi: Adi ortaklıkların ticari faaliyetlerde başka organizasyonlardan ayrılmalarını sağlayacak birer adları olur. Ayrıca ortaklığın, faaliyetlerini yürüteceği bir adresi bulunur. Bu hususların da adi ortaklık sözleşmesinde bulunması gerekir.
• Yönetim ve İdare: Adi ortaklığın başarılı bir şekilde amacını yerine getirebilmesi; ortaklığın yönetimine ve idaresine bağlıdır. Bu sebeple kararların nasıl alınacağı, ortaklığı kimlerin temsil ve idare edeceği belirlenmelidir.
• Sona Erme ve Tasfiye: Adi ortaklıkların hangi hallerde sona ereceği ve nasıl tasfiye edileceğinin düzenlenmesi, gelecekte bir uyuşmazlık yaşanmaması için önem arz etmektedir.

Adi ortaklığa kimler ortak olabilir?

Gerek bireyler (yani insanlar) gerekse şirket, dernek, vakıf gibi organizasyonlar, bir adi ortaklıkta ortak olabilirler.

Adi ortaklık kurulması için en az 2 ortağın bulunması gerekmektedir. Ortak sayısında herhangi bir üst sınır ise yoktur.

Ortak olmak isteyenlerin sağlaması gereken özel şartlar öngörülmemiştir. Bununla beraber, ortak olmak isteyen kişi gerçekleştirdiği eylemlerin anlamını ve sonuçlarını kavrama yeteneğine sahip, yapılan işlemin hukuki sonuçlarını ve bu sonuçların kendisi üzerindeki etkilerini değerlendirebiliyor bununla beraber 18 yaşından küçükse veya hukuken bir mahkeme kararı ile kısıtlanmış ise, ancak velisinin veya vasisinin rızası bulunmak şartıyla adi ortaklık sözleşmesini imzalayabilir ve ortak olabilir.

Adi ortaklığa kimler ortak olamaz?

Bir kişi gerçekleştirdiği eylemlerin anlamını ve sonuçlarını kavrama yeteneğine sahip değilse ve/veya yapılan işlemin hukuki sonuçlarını ve bu sonuçların kendisi üzerindeki etkilerini değerlendirme kudreti yoksa, adi ortaklığa ortak olamaz.

Örneğin bir bebek, adi ortaklık sözleşmesi ile ortak olamaz.

Ortaklığa sermeye olarak neler konulabilir?

Ortakların katkıları, "Sermaye Payı" veya "Katılım Payı" olarak adlandırılır. Adi ortaklıkta sermaye olarak; para, alacak veya başka bir mal ya da emek konulabilir. Ancak her ortağın, ortaklığa bir katılım payı koyma yükümlülüğü vardır.

• Alacak, üçüncü bir kişiden alınması gereken ancak henüz alınmamış para, mal ya da herhangi bir şeyi ifade eder.
• Mal, maddi değeri olan gayrimenkul ya da menkul her türlü malı ifade eder.
• Emek, kişinin ortaklık için bedensel olarak veya mesleki ve teknik bilgisini kullanarak sarf edeceği iş gücünü ifade eder.

Ortaklar arasında hisse dağılımı yapılırken, ortakların işletmeye yaptıkları katkılar açıkça ortaya konulmalıdır. Ortakların hisse dağılımı eşit olabileceği gibi, farklı oranlarda da belirlenebilir. Bu sebeple hisse oranlarının mutlaka yüzde olarak belirlenmesi gerekmektedir.

Hisse oranları, ortakların kar ve zarara katılım oranlarını ya da tasfiye halinde ortaklığın mal varlığının nasıl paylaşılacağını belirleme konularında önem arz eder.

Ayrıca sözleşme içerisinde, ortakların hisselerini hangi koşullarda ve kime devredebileceğine dair hükümlere yer verilmelidir.

Kâr ve zararın paylaşımı nasıl yapılır?

Kanundaki düzenlemeye göre, ortakların hisse oranları ve sermaye katılım payları aynı olmasa da, kar ve zarar ortaklar arasında eşit olarak bölüşülmelidir. Ancak ortaklar bu sözleşme ile farklı hükümler ve paylaşım oranları belirleyebilirler.

Ortaklardan birinin sermaye olarak emeğini koyması halinde, bu ortağın zarara katılmayacağı şeklinde karar alınabilir. Ancak bu özel durum dışında, sermaye türü emek olmayan diğer ortakların kara veya zarara katılmayacakları şeklinde sözleşmeye konulan hükümler geçersiz olacaktır.

Adi ortaklığın bir süre sınırı var mıdır?

Adi ortaklık için yasal bir süre sınırı yoktur. Adi ortaklık sözleşmesi uyarınca veya hukuken sona ermediği ve tasfiye edilmediği müddetçe geçerli olarak devam eder.

Adi ortaklık sözleşmesi hazırlandıktan sonra neler yapılmalıdır?

Doldurulan Adi Ortaklık Sözleşmesi dikkatlice okunduktan sonra, ortak sayısınca çıktı alınmalıdır.

Ortaklar birey yani insan olabilecekleri gibi şirket, dernek gibi organizasyon olmaları da mümkündür. Ortakların birey olmaları halinde, ilgili ortağın imzalaması yeterli olacaktır. Ortakların organizasyon olmaları halinde, imza sirküleri uyarınca yetkili kişinin sözleşmeyi imzalaması gerekir. İmza sirküleri sözleşmeye ek yapılabilir.

Sonrasında, sözleşmeye ilişkin damga vergisi, vergi dairesi, banka veya interaktif vergi dairesi (internet) aracılığıyla ödenmelidir.

Adi ortaklık sözleşmesine hangi belgeler eklenebilir?

Ortakların organizasyon olmaları halinde, imza sirküleri uyarınca yetkili kişinin sözleşmeyi imzalaması gerekir. İmza sirküleri sözleşmeye ek yapılabilir.

Adi ortaklığın demirbaşları olacaksa, söz konusu demirbaşların listesi sözleşmeye ek yapılabilir.

Adi ortaklık sözleşmesinin noterde onaylanması zorunlu mudur?

Adi ortaklık sözleşmesinin noterde onaylanmasına ilişkin bir zorunluluk bulunmamaktadır. Bununla beraber, ortaklar isterlerse adi ortaklık sözleşmesini noterde onaylatabilirler.

Bazı kamu projelerinin ihalelerine teklif vermek için, adi ortaklık sözleşmesinin noterden onaylanması idare tarafından talep edilebilir. Bu gibi durumlarda noter onayı yapılması uygun olacaktır.

Adi ortaklık sözleşmesi akdedildikten sonra hangi vergilerin ödenmesi gerekir?

İmzalanan sözleşmeye ilişkin damga vergisi, vergi dairesi, banka veya interaktif vergi dairesi (internet) aracılığıyla ödenmelidir.

Adi ortaklık sözleşmesinin yasal dayanağı nedir?

Türk hukukunda adi ortaklıklar 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 620 - 645 maddeleri arasında düzenlenmiştir.

TBK madde 620/2'ye göre bir ortaklık, kanunda düzenlenmiş ortaklıkların ayırt edici özelliklerini taşımıyorsa, adi ortaklığa ilişkin hükümlere tabidir. Ayrıca TBK'nın sözleşmelere ilişkin genel hükümleri, özel hüküm bulunmayan hallerde niteliğine uygun düştüğü ölçüde adi ortaklığa da uygulanacaktır. Dolayısıyla, sözleşmenin kurulması, şekli ve geçerliliği, ifa ve haksız fiil hükümleri adi ortaklıkta da uygulanabilecektir.

Örnek nasıl değiştirilir?

Bir form dolduruyorsunuz. Siz formdaki soruları yanıtladıkça, belge gözlerinizin önünde düzenleniyor.

Her şey tamamlandığında, belge size Word ve PDF formatlarında gönderilir. Belgeyi değiştirebilir ve yeniden kullanabilirsiniz.