Formularz odstąpienia od umowy

Formularz odstąpienia od umowy to dokument, którym może posłużyć konsument w sytuacji, jeśli postanowi on odstąpić od umowy, zawartej z przedsiębiorcą na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. Formularz nie jest właściwy dla innego rodzaju umów, np. umowy zawartej w butiku przedsiębiorcy. Poza możliwością odstąpienia od umowy, przysługuje konsumentowi możliwość reklamacji produktu lub usługi wadliwej, w ramach rękojmi lub gwarancji.

Umowa zawarta na odległość:

Umowa zawarta na odległość dotyczy zakupu produktu lub usługi przez konsumenta od przedsiębiorcy, gdy nie są oni jednocześnie fizycznie obecni, w trakcie zawierania transakcji np. zakupy dokonywane przez internet.

Umowa zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa:

Umowa zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa dotyczy zakupu produktu lub usługi od przedsiębiorcy, przez konsumenta z przedsiębiorcą, która jest zawierana poza miejscem prowadzenia działalności przedsiębiorcy np. podczas wycieczki zorganizowanej przez przedsiębiorcę, której celem lub skutkiem jest promocja oraz zawieranie umów z konsumentami.

Sprzedaż tradycyjna:

"Tradycyjna" sprzedaż towarów lub usług, to ta, która odbywa się w sklepie lub miejscu prowadzenia działalności przez przedsiębiorcę (fizycznie). W ramach sprzedaży tradycyjnej, konsumentowi nie przysługuje prawo do odstąpienia od umowy, bez podania przyczyny (tak jak w razie umów zawieranych na odległość albo poza lokalem przedsiębiorstwa). Umowę sprzedaży można jedynie wzruszyć w ramach sporu przed sądem.

Dla sprzedaży "tradycyjnej", prawo konsumentów przewiduje jedynie możliwość reklamacji produktu lub usługi wadliwej, w ramach rękojmi lub gwarancji.

Obowiązek informacyjny przedsiębiorcy:

Przedsiębiorca, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa ma obowiązek poinformować konsumenta w sposób jasny i zrozumiały o przysługującym mu prawie odstąpienia od umowy. Powinien to uczynić jeszcze przed zawarciem umowy z konsumentem, najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową. W informacji tej powinny znaleźć się m.in. informacje o sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy i o (ewentualnych) kosztach zwrotu rzeczy.

Konsument niepoinformowany o prawie odstąpienia od umowy:

Jeżeli konsument nie został poinformowany, przez przedsiębiorcę, o prawie odstąpienia od umowy, ma on możliwość skorzystać z prawa odstąpienia od umowy nie tylko przez 14 dni od zawarcia umowy (lub wydania rzeczy), ale ponad te 14 dni. Konsumentowi przysługuje wówczas dodatkowo 12 miesięcy, które zaczynają się liczyć po upływie pierwszych 14 dni.

Ponadto, niespełnienie obowiązku informacyjnego przez przedsiębiorcę stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny do 5000 zł

Jeżeli konsument został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, już po zawarciu umowy, ale przed upływem 12 miesięcy po zawarciu umowy (lub wydaniu rzeczy), 14 dniowy termin zaczyna się liczyć od dnia, w którym przedsiębiorca poinformował konsumenta o prawie odstąpienia. W konsekwencji, konsumentowi nie przysługuje, wydłużony do 12 miesięcy, termin do odstąpienia od umowy.

Przedsiębiorca na prawach konsumenta:

Od 1 stycznia 2021 r. weszła w życie nowelizacja przepisów, która rozszerzyła zakres uprawnień konsumenckich również na niektórych przedsiębiorców. Wobec tego, ochroną konsumencką dotyczącą:

• zwrotu towaru zakupionego na odległość, w ciągu 14 dni, bez podania przyczyny;
• klauzul niedozwolonych;
• szerszego zakresu uprawnień w ramach rękojmi;

objęto:

• dotychczasowych konsumentów, rozumianych, jako osoby fizyczne, dokonujące z przedsiębiorcą czynności prawnej np. zakupu pralki, drukarki, artykułów spożywczych, zakupu usług itd. (dalej nazywany jako: „konsument sensu stricto");
• osoby fizyczne - przedsiębiorcy, zawierający umowę, bezpośrednio związaną z ich działalnością gospodarczą, jeśli zawierana czynność (np. umowa sprzedaży) nie ma dla nich charakteru zawodowego (dalej: „przedsiębiorca na prawach konsumenta"). Interpretacji, czy w danym przypadku przedsiębiorca jest objęty ochroną konsumencką, czy nie, dokonuje się w oparciu o przedmiot działalności gospodarczej przedsiębiorcy, ujawniony w rejestrze CEiDG.

Celem nowelizacji ma być przeciwdziałanie dysproporcji praw przedsiębiorców - osób fizycznych, którzy zawierają umowę z innym przedsiębiorcą, nie związaną bezpośrednio z branżą lub specjalizacją tych przedsiębiorców. Wobec tego, w ramach umów, które nie są bezpośrednio związane z ich branżą lub specjalizacją, nie są już oni traktowani jak „profesjonaliści", od których wymaga się większej wiedzy np. robotnik budowlany, kupujący w ramach działalności gospodarczej materiały do budowy będzie nadal uznawany za podmiot profesjonalny (nie za konsumenta). Jeżeli jednak ten sam robotnik budowlany dokona zakupu towaru, zakwalifikowanego jako niezawodowy np. ekspres do kawy do biura, będzie on wówczas traktowany jak podmiot nieprofesjonalny (konsument).

Jednakże, jak zgodnie zauważa się w doktrynie prawa (m.in. Komentarz do ustawy o prawach konsumenta pod red. Osajda 2020, wyd. 3/P. Mikłaszewicz), już osoba, prowadząca działalność gospodarczą lub zawodową, która zawarła umowę przed 1 stycznia 2021 r., na gruncie art. 22[1] KC oraz zgodnie z przepisami prawa UE i orzecznictwem TSUE, była uznawana za konsumenta, jeśli działała poza ramami swojej działalności profesjonalnej, w celach niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową.

Jak korzystać z dokumentu?

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej, bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów.

Jedyne koszty, które konsument może ponieść, w przypadku odstąpienia od umowy to:

• koszt dostarczenia rzeczy (inny niż najtańszy, zwykły sposób dostarczenia, oferowany przez przedsiębiorcę, gdy konsument taki kosztowny sposób dostarczenia wybrał);
• bezpośredni koszt zwrotu rzeczy (chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów);
• uzasadniony koszt, jeżeli konsument odstąpi od umowy po zgłoszeniu żądania wykonania lub dostarczenia wody, gazu, energii elektrycznej (gdy nie są one dostarczane w ograniczonej objętości lub w ustalonej ilości) lub energii cieplnej, jeśli zostały one wykonane lub dostarczone, na prośbę konsumenta, przed upływem terminu do odstąpienia od umowy.

Bieg 14 dniowego terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się:

1) od dnia zawarcia umowy;
2) od objęcia rzeczy w posiadanie przez konsumenta (jeśli umowa zostaje wykonana na skutek wydania rzeczy)

• od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części (dla rzeczy, których wydanie obejmuje wiele rzeczy, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach);
• od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy (dla rzeczy regularnie dostarczanych przez czas oznaczony);

Dokument należy wypełnić i wysłać do przedsiębiorcy. Konsument może sam zdecydować, czy wyśle dokument pocztą tradycyjną, czy pocztą elektroniczną, albo dostarczy dokument osobiście. W przypadku wysłania formy papierowej, zaleca się podpisanie odręcznie dokumentu przekazywanego przedsiębiorcy. W przypadku wysyłki elektronicznej, np. za pomocą e-mailu, wystarczy, że zamiast podpisu odręcznego, znajdzie się na dole pisma imię i nazwisko nadawcy.

Podstawa prawna:

Możliwość odstąpienia od umowy wynika z art. 27 w zw. z art. 12 ust. 1 pkt 9-11 ustawy o prawach konsumenta z dnia 30 maja 2014 r. (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 287, ze zm.).

Niespełnienie obowiązku informacyjnego, przez przedsiębiorcę, to wykroczenie na podstawie art. 139b ustawy Kodeks Wykroczeń z dnia 20 maja 1971 r. (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 2008, ze zm.).

Jak edytować wzór:

Wypełnij formularz. Dokument jest redagowany na Twoich oczach w miarę podawania odpowiedzi.

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF. Możesz go edytować i wykorzystać ponownie.