สัญญาจ้างแรงงาน

สัญญาจ้างแรงงาน หรือสัญญาจ้างพนักงาน คือ สัญญาที่มีคู่สัญญา 2 ฝ่าย ได้แก่ นายจ้าง (เช่น บุคคลที่ว่าจ้างลูกจ้างให้ทำงานให้กับตน และจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้าง) ฝ่ายหนึ่ง และลูกจ้าง (เช่น บุคคล/พนักงานที่ทำงานให้กับนายจ้างเพื่อได้รับค่าตอบแทนเป็นค่าจ้าง) โดยที่ คู่สัญญาทั้ง 2 ฝ่ายจัดทำสัญญาดังกล่าวขึ้นเพื่อเป็นหลักฐานแห่งการจ้าง และกำหนดข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างที่คู่สัญญาได้เจรจาตกลงกันไว้ก่อนรับเข้าทำงาน (เช่น เงื่อนไขการจ้าง/การทำงาน ตำแหน่งงาน หน้าที่งาน ความรับผิดชอบงาน วันและเวลาทำงาน วันหยุด วันลา อัตราค่าจ้าง สวัสดิการ เงื่อนไขการเลิกจ้าง) ซึ่งลูกจ้างจะปฏิบัติงาน/ทำงานประจำที่สถานประกอบกิจการของนายจ้าง (เช่น สำนักงาน โรงงานของนายจ้าง)

สัญญาจ้างแรงงานฉบับนี้อาจนำไปใช้ได้ในกรณี ดังต่อไปนี้

• ลูกจ้างปฏิบัติงาน/ทำงานในลักษณะพนักงานประจำ (Permanent) เช่น นายจ้างตกลงจ้างลูกจ้างไม่มีกำหนดระยะเวลา/เงื่อนไขสิ้นสุดการจ้าง โดยสัญญาจะสิ้นสุดลงเมื่อนายจ้างเลิกจ้าง หรือลูกจ้างลาออก
• ลูกจ้างปฏิบัติงาน/ทำงานในลักษณะพนักงานชั่วคราว (Temporary/Contracted) เช่น นายจ้างตกลงจ้างลูกจ้างมีกำหนดระยะเวลา/เงื่อนไขสิ้นสุดการจ้าง (เช่น สัญญาจ้าง 12 เดือน) โดยสัญญาจะสิ้นสุดลงเมื่อครบกำหนดระยะเวลาการจ้างหรือเป็นไปตามเงื่อนไขการสิ้นสุดการจ้าง

ในกรณีที่ลูกจ้างจะปฏิบัติงาน/ทำงานในลักษณะของพนักงานทำงานประเภทไม่เต็มเวลา (Part-time) ผู้ใช้งานอาจเลือกใช้สัญญาจ้างพนักงานประเภทไม่เต็มเวลา (Part-time) บนเว็บไซต์ของเรา และในกรณีที่ลูกจ้างจะปฏิบัติงาน/ทำงานจากที่บ้านของลูกจ้าง หรือ ณ ที่อยู่อาศัยของลูกจ้าง ไม่ว่าการทำงานที่บ้าน (Work from Home) ทั้งหมด หรือการสลับสับเปลี่ยนระหว่างการทำงานที่บ้านและสถานประกอบกิจการของนายจ้าง (เช่น สำนักงาน โรงงานของนายจ้าง) ตามวันและเวลาทำงานที่กำหนด (Hybrid) ผู้ใช้งานอาจเลือกใช้สัญญาจ้างแรงงานโดยการทำงานที่บ้าน (Work from Home) บนเว็บไซต์ของเรา

การนำไปใช้

ในการจัดทำสัญญาจ้างแรงงาน ผู้จัดทำควรมีข้อพิจารณา ดังต่อไปนี้

ผู้จัดทำควรระบุรายละเอียดและข้อความสำคัญในสัญญาฉบับดังกล่าว โดยละเอียดและครบถ้วน เช่น

• คู่สัญญา เช่น ชื่อ ที่อยู่ เพื่อการอ้างอิงที่ถูกต้อง
• ข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้าง เช่น เงื่อนไขการจ้าง/การทำงาน ลักษณะการจ้าง ตำแหน่งงาน หน้าที่งาน ความรับผิดชอบงาน ระยะเวลาการจ้าง การทดลองงาน สถานที่ทำงาน วันและเวลาทำงาน วันหยุด วันลา อัตราค่าจ้าง หลักประกันการทำงาน สวัสดิการ การประเมินผลการทำงาน
• ข้อตกลงอื่น เช่น การตรวจสุขภาพก่อนเริ่มงาน สิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาของงานที่ลูกจ้างผลิต/สร้างสรรค์ขึ้นในงานที่จ้าง การเก็บรักษาความลับ ข้อตกลงเกี่ยวกับการห้ามทำงานและค้าแข่ง

เมื่อผู้จัดทำระบุรายละเอียดและข้อความสำคัญในสัญญาครบถ้วนแล้ว ผู้จัดทำควรจัดทำสัญญาจ้างแรงงานเป็นลายลักษณ์อักษร และให้คู่สัญญาหรือตัวแทนผู้มีอำนาจของคู่สัญญา รวมถึงพยานด้วย (ถ้ามี) ลงนามในสัญญาฉบับดังกล่าวให้เรียบร้อย โดย คู่สัญญาอาจจัดทำคู่ฉบับของสัญญาอย่างน้อย 2 ฉบับ เพื่อให้คู่สัญญาแต่ละฝ่ายเก็บไว้ใช้อ้างอิงเป็นหลักฐานได้ฝ่ายละอย่างน้อย 1 ฉบับ และ

คู่สัญญาแต่ละฝ่ายควรขอเอกสารแสดงตัวตนของคู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่งที่ลงนามรับรองสำเนาถูกต้องมาเก็บไว้ประกอบสัญญาฉบับที่ตนเองถือไว้ด้วย เช่น บัตรประจำตัวประชาชน หนังสือเดินทาง หนังสือรับรองและบัตรประจำตัวประชาชนของผู้มีอำนาจกระทำการแทนนิติบุคคล (กรณีนิติบุคคล) รวมถึง หนังสือมอบอำนาจ ในกรณีที่มีการมอบอำนาจ

เนื่องจาก ตัวลูกจ้างเป็นสาระสำคัญของสัญญาจ้างแรงงาน ด้วยความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ทำงาน ทักษะ ความชำนาญ ฝีมือที่เหมาะสมกับตำแหน่งงานหรืองานที่มอบหมายแก่ลูกจ้างย่อมได้ผลสำเร็จของงานที่แตกต่างกันทั้งในแง่คุณภาพและปริมาณ คู่สัญญาอาจนำเอกสารประวัติการทำงาน (Resume) ข้อมูลที่กรอกในใบสมัครงาน (Application) ของลูกจ้าง (ถ้ามี) มาแนบอ้างอิงไว้ท้ายสัญญาฉบับนี้ด้วยก็ได้ เนื่องจากข้อมูลเหล่านี้ ล้วนเป็นข้อมูลที่นายจ้างใช้ในการตัดสินใจจ้างลูกจ้างคนดังกล่าว หากปรากฏในภายหลังว่าไม่เป็นไปตามข้อมูลที่ลูกจ้างได้แจ้งไว้ นายจ้างย่อมสามารถเลิกสัญญาได้ทันทีหากข้อมูลเท็จนั้นเป็นสาระสำคัญของการทำงานนั้นๆ

ข้อพิจารณา

การจ้างแรงงานในบางกรณีอาจมีความคล้ายคลึงกับการจ้างทำของ (เช่น สัญญาให้บริการทั่วไป สัญญาจ้างผลิต/ออกแบบสินค้า สัญญาว่าจ้างบริหารจัดการตลาดผ่านสื่อสังคมออนไลน์ สัญญาว่าจ้างผลิตสื่อ/ผลงาน) ผู้ใช้งานอาจพิจารณาว่าในการจ้างแรงงานตามสัญญาฉบับนี้ความสัมพันธ์ระหว่างนายจ้างกับลูกจ้างเป็นการจ้างทำงานในลักษณะใด ในกรณีที่เป็นการจ้างแรงงานคู่สัญญาย่อมต้องพิจารณาถึงสิทธิและหน้าที่ของตน รวมถึงข้อจำกัดต่างๆ ตามกฎหมายแรงงานโดยเฉพาะ โดยมีหลักสำคัญอยู่ที่การคุ้มครองลูกจ้างซึ่งคู่สัญญาไม่สามารถตกลงให้แตกต่าง หรือยกเว้นข้อกฎหมายดังกล่าวอันทำให้ลูกจ้างได้รับประโยชน์น้อยไปกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้ได้ (เช่น สิทธิและหน้าที่ของนายจ้างและลูกจ้างตามกฎหมายว่าด้วยการคุ้มครองแรงงาน กฎหมายว่าด้วยแรงงานสัมพันธ์ กฎหมายว่าด้วยประกันสังคม กฎหมายว่าด้วยเงินทดแทน) ทั้งนี้ เนื่องจากในอดีตการจ้างแรงงานส่วนใหญ่ ฝ่ายลูกจ้างมักตกอยู่ในสถานะที่มีอำนาจต่อรองน้อยกว่านายจ้างและมักเป็นฝ่ายที่ถูกเอาเปรียบ

ผู้ใช้งานอาจศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างการจ้างแรงงานและการจ้างทำของ ได้ที่ คู่มือทางกฎหมาย: ความแตกต่างระหว่างสัญญาจ้างแรงงานและสัญญาจ้างทำของ บนเว็บไซต์ของเรา

ในกรณีที่ลูกจ้างเป็นคนต่างด้าว (เช่น ลูกจ้างไม่มีสัญชาติไทย/เป็นชาวต่างชาติ) ลูกจ้างจะต้องมีใบอนุญาตทำงาน (Work Permit) จึงจะสามารถทำงานในประเทศไทยได้อย่างถูกกฎหมาย มิฉะนั้น นายจ้างและลูกจ้างอาจมีความผิดและโทษทางอาญา

ในระหว่างที่ลูกจ้างทำงาน ลูกจ้างอาจได้เข้าถึง ได้รับทราบถึง ข้อมูลทางธุรกิจ หรือข้อมูลส่วนต่างๆ ของนายจ้างซึ่งหากมีการนำไปเผยแพร่ต่อสาธารณะ หรือมีการเปิดเผยต่อคู่แข่งทางธุรกิจอันอาจทำให้นายจ้างเสียหายหรือเสียเปรียบทางธุรกิจได้ สัญญาฉบับนี้จึงประกอบด้วยข้อตกลงการเก็บรักษาความลับซึ่งห้ามลูกจ้างเปิดเผยข้อมูลความลับของคู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่งโดยทั่วไปอยู่แล้ว อย่างไรก็ดี ในกรณีที่นายจ้างให้ความสำคัญกับการเก็บรักษาความลับอย่างยิ่ง คู่สัญญาอาจพิจารณาจัดทำ สัญญาเก็บรักษาความลับ แยกต่างหากอีกฉบับเพื่อกำหนดหลักเกณฑ์ รายละเอียด และบทลงโทษเกี่ยวกับการเก็บรักษาความลับโดยเฉพาะด้วยก็ได้

กฎหมายที่เกี่ยวข้อง

• กฎหมายการจ้างแรงงานตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
• พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน
• ประกาศกระทรวงแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการเรียกหรือรับหลักประกันการทำงาน หรือหลักประกันความเสียหายในการทำงานจากลูกจ้าง
• พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์
• พระราชบัญญัติประกันสังคม
• พระราชบัญญัติเงินทดแทน
• พระราชกำหนดการบริหารจัดการการทำงานของคนต่างด้าว ในกรณีที่ลูกจ้างเป็นบุคคลต่างด้าว (บุคคลที่ไม่มีสัญชาติไทย)

ความช่วยเหลือจากทนายความ

คุณสามารถเลือกที่จะปรึกษาทนายความได้ในกรณีที่คุณต้องการความช่วยเหลือ

ทนายความสามารถช่วยคุณได้โดยทำการตอบคำถามของคุณหรือให้ความช่วยเหลือในกระบวนการต่าง ๆ จะมีการเสนอตัวเลือกดังกล่าวไว้ให้คุณในตอนท้ายของเอกสาร

แก้ไขแบบฟอร์มได้อย่างไร

คุณกรอกแบบสอบถามสำหรับป้อนข้อมูลแล้วจะเห็นได้ว่าระบบของเราจะค่อย ๆ สร้างเอกสารขึ้นเองโดยอัตโนมัติตามคำตอบที่คุณกรอกเข้าไป

ในตอนสุดท้าย คุณจะได้รับเอกสารในรูปแบบ Word และ PDF คุณสามารถแก้ไขและนำเอกสารไปใช้อีกได้