Oświadczenie o odrzuceniu spadku

Oświadczenie o odrzuceniu spadku składa osoba, która spodziewa się, że dziedziczy po zmarłym (dalej zwana: spadkobiorcą) oraz zdecydowała, że nie chce przyjąć spadku np. gdy wie, że zmarły pozostawił głównie długi albo gdy chce, aby cały spadek przypadł tylko jednej osobie np. córce zmarłego. Oświadczenie to składa się do sądu lub na ręce notariusza. Niniejszy wzór dotyczy jedynie oświadczeń składanych przez osoby pełnoletnie, we własnym imieniu - w razie chęci sporządzenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu osoby niepełnoletniej (dziecko), zaleca się sporządzenie oświadczenia rodzica o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka.

Czy wiesz, że...

Oświadczenie o odrzuceniu spadku nie może być odwołane. Jeśli spadkobierca złoży w ustawowym terminie dwa różne oświadczenia o przyjęciu albo o odrzuceniu spadku, wówczas skutek wywoła jedynie wcześniejsze z nich.

Co do zasady, każdy spadkobierca może:

• przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste);
• przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza);
• odrzucić spadek.

Spadkobierca nie może spadku częściowo przyjąć, a częściowo odrzucić. Niniejszy dokument ma zastosowanie jedynie w sytuacji podjęcia decyzji o odrzuceniu spadku. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. W jego miejscu zostaną powołani do spadku jego zstępni np. dzieci. Jeśli dzieci również chcą odrzucić spadek, również one powinny złożyć osobne oświadczenie o odrzuceniu spadku.

Jak korzystać z dokumentu?

Oświadczenie o odrzuceniu spadku powinno być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania do spadku (np. 6 miesięcy od dnia uzyskania informacji o śmierci zmarłego czyli spadkodawcy).

Czy wiesz, że...

Od 15.11.2023 r. obowiązuje przepis, zgodnie z którym do zachowania terminu 6 miesięcznego na odrzucenie spadku wystarczy złożenie przed jego upływem wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o tym odrzuceniu. Bieg terminu do złożenia oświadczenia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego, jeżeli złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu (np. w razie małoletnich dzieci).

Ponadto od 15.11.2023 r. obowiązuje kolejna usprawniająca norma prawna, zgodnie z którą, jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego albo, w przypadkach zezwolenia na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, sądu spadku - jeżeli spadek odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka.

Nie można złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku pod warunkiem, że coś nastąpi lub zastrzegając jakiś termin.

Oświadczenie można również złożyć ustnie, przed sądem rejonowym miejsca zamieszkania osoby składającej oświadczenie (można również złożyć oświadczenie bezpośrednio w sądzie spadku) - wówczas sąd sporządza protokół z tej czynności albo przed notariuszem sporządzającym akt poświadczenia dziedziczenia.

Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie oznacza, że przyjął go z dobrodziejstwem inwentarza.

Treść dokumentu:

Oświadczenie o odrzuceniu spadku powinno zawierać:

• imię i nazwisko zmarłego (czyli spadkodawcy), datę i miejsce jego śmierci oraz miejsce ostatniego zamieszkania spadkodawcy;
• tytuł powołania do spadku (np. wskazanie relacji rodzinnej: syn, żona, matka itd.);
• informację o chęci odrzucenia spadku;
• wymienienie wszelkich możliwych spadkobierców (wiadomych składającemu oświadczenie);
• wymienienie wszelkich testamentów (nawet jeśli składający oświadczenie uważa je za nieważne) oraz danych dotyczących treści i miejsca przechowywania testamentów.

Należy załączyć wypis aktu zgonu spadkodawcy albo prawomocne orzeczenie sądu o uznaniu za zmarłego lub o stwierdzeniu zgonu, jeżeli dowody te nie zostały już poprzednio złożone.

Oświadczenie składa się ustnie lub na piśmie, z podpisem urzędowo poświadczonym. W oświadczeniu ustnym notariusz lub sędzia sporządza protokół zawierający to oświadczenie.

Forma dokumentu:

Forma pisemna z podpisem urzędowo poświadczonym polega na tym, że osoba sporządza oświadczenie na piśmie, nie podpisując go wcześniej i zanosi go do wybranego przez siebie urzędu np. najbliższego urzędu miasta, notariusza, konsula RP (jeśli przebywa na stałe za granicą).

Niniejszy dokument należy więc wypełnić, bez podpisywania i zanieść do wybranego przez siebie urzędu, gdzie, w obecności urzędnika państwowego można złożyć podpis pod dokumentem. W wybranym przez spadkobiorcę urzędzie, urzędnik państwowy jest świadkiem składania przez spadkobiercę podpisu, co następnie dokumentuje pieczątką, z oświadczeniem o złożeniu podpisu, w jego obecności, wraz z jego podpisem i datą czynności.

Oświadczenie może też złożyć, w imieniu osoby zainteresowanej, wyznaczona przez nią inna osoba (pełnomocnik). Pełnomocnictwo powinno być złożone również w formie pisemnej, z podpisem urzędowo poświadczonym.

Podstawa prawna:

Możliwość odrzucenia spadku wynika z art. 1012 i następnych Kodeksu Cywilnego oraz art. 640 i następnych Kodeksu Postępowania Cywilnego.

Forma pisemna z podpisem urzędowo poświadczonym przez konsula RP wynika z art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo konsularne.

Jak edytować wzór?

Wypełnij formularz. Dokument jest redagowany na Twoich oczach w miarę podawania odpowiedzi.

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF. Możesz go edytować i wykorzystać ponownie.