Leningsovereenkomst

Wat is een leningsovereenkomst?

Een leningsovereenkomst kan worden gebruikt als document ter uiteenzetting van de voorwaarden en afspraken van een geldlening. Bij een geldlening verbindt een zogenaamde leninggever zich ertoe om een geldbedrag uit te lenen aan een leningnemer. De leningnemer verbindt zich ertoe dit geldbedrag terug te betalen aan de leninggever (eventueel met rente). Dit kan een geldlening betreffen tussen vrienden, familieleden of tussen bedrijven.

Welke verschillende vormen kan een leningsovereenkomst aannemen?

Bij een leningsovereenkomst kunnen de leninggever en leningnemer afspreken dat over de periode dat de geldlening nog niet is terugbetaald rente betaald moet worden.

Rente kan gezien worden als een vergoeding die de leningnemer aan de leninggever betaald voor het uitlenen van het geld. Het wordt meestal uitgedrukt als een percentage van het geleende bedrag per jaar. Er is geen wettelijke minimum of maximum hoogte van de rente, maar de hoogte dient wel redelijk te zijn. In de rechtspraak is bepaald dat een redelijke rente maximaal de hoogte heeft van de rente van een commerciële kredietverstrekker. Sinds 2025 is dat 14%. Als de rente te laag is, zou dit aangemerkt kunnen worden als een schenking in plaats van een geldlening en kan er schenkingsbelasting betaald moeten worden. Voor zulk soort gevallen kan een schenkingsovereenkomst opgesteld worden.

Daarnaast kan een geldlening als onderhandse akte (zonder tussenkomst van een notaris) of in een notariële akte (met tussenkomst van een notaris) worden opgesteld.

Wat is het verschil tussen een leningsovereenkomst en een bruikleenovereenkomst?

De leningsovereenkomst is specifiek bedoeld voor een situatie waarin de leninggever een geldbedrag uitleent aan de leningnemer. Daarentegen wordt er bij een bruikleenovereenkomst een roerende zaak ('beweegbare objecten' zoals een boormachine of een laptop) door een bruikleengever aan een bruikleennemer ter beschikking gesteld zonder dat daar een vergoeding tegenover staat.

Wat is het verschil tussen een leningsovereenkomst en een schuldverklaring?

Beide documenten kunnen gebruikt worden als document om de terugbetaling van een geldlening vast te leggen. Het verschil is dat in een leningsovereenkomst ook verplichtingen voor de schuldeiser opgenomen kunnen worden (bv. het moment waarop de geldlening zal worden verstrekt) terwijl bij een schuldbekentenis enkel de verplichting voor de schuldenaar tot terugbetaling van het bedrag wordt opgenomen. Een leningsovereenkomst is dus een uitgebreider document waarbij beide partijen over en weer verplichtingen kunnen hebben. Daarnaast kan een schuldverklaring ook gebruikt worden voor een verschuldigd bedrag dat voortkomt uit iets anders dan een lening, bijvoorbeeld een aankoop of schadevergoeding.

Is een leningsovereenkomst verplicht?

Bij het uitlenen van een geldbedrag is een leningsovereenkomst niet verplicht. Het is echter wel sterk aan te raden om de voorwaarden en verplichtingen voor de lening op papier te zetten. Op die manier weten de leninggever en leningnemer waar ze aan toe zijn en kunnen conflicten voorkomen worden. Mocht er toch een conflict ontstaan dan kan de leningsovereenkomst gebruikt worden als bewijs om aan te tonen dat er daadwerkelijk een geldbedrag is uitgeleend en dat de leningnemer heeft toegezegd deze terug te betalen aan de leninggever.

Wat zijn "zekerheden" in een leningsovereenkomst?

Ter zekerheidsstelling van de terugbetaling door de leningnemer aan de leninggever, kan de leninggever een pandrecht, hypotheekrecht of een garantsteller eisen.

• Een pand- of hypotheekrecht is het recht voor de leninggever om een voorwerp of zaak van de leningnemer te verkopen en de opbrengst te houden in het geval dat de leningnemer de lening niet kan terugbetalen. Een pand- of hypotheekrecht werkt hetzelfde. Het verschil tussen een pand- en hypotheekrecht is dat een hypotheekrecht gevestigd kan worden op onroerende (vaste) goederen, zoals een huis, bedrijfsruimte, of een stuk grond. Een pandrecht daarentegen kan gevestigd worden op roerende (beweegbare) goederen, zoals een auto of een horloge, of op een vordering (een bedrag dat de Leningnemer tegoed heeft van een ander persoon/bedrijf).
• Een garantsteller is een persoon die borg staat en de lening zal terugbetalen indien de leningnemer de lening niet kan terugbetalen.

Wat is "verzuim" in een leningsovereenkomst?

De leningnemer is in verzuim wanneer hij zich niet aan de verplichtingen houdt die zijn afgesproken in de leningsovereenkomst. Bij een geldlening is het gebruikelijk om een aantal gevallen vast te leggen waarin de leningnemer per direct in verzuim is, zonder dat de leninggever hiervoor een ingebrekestelling moet geven. Dit is van toepassing op de situaties waarin het voor de leninggever aannemelijk is dat de geldlening niet terugbetaald kan worden door de leningnemer, zoals bij een faillissement, ziekte of overlijden van de leningnemer, of indien de zekerheden niet langer voldoende zijn om de geldlening terug te betalen.

Wanneer de leningnemer in verzuim is, zal de uitstaande geldlening en de eventuele rente direct opeisbaar worden. Daarnaast kan er afgesproken worden dat de leningnemer een boete moet betalen aan de leninggever als hij in verzuim is.

Wat kan de duur van een leningsovereenkomst zijn?

De duur van een leningsovereenkomst hangt sterk af van de manier van terugbetalen van het geldbedrag. Bij het terugbetalen van de geldlening, waarvan de hoogte wordt vastgesteld door de leninggever en de leningnemer, kan de overeenkomst twee vormen aannemen. Het volledige bedrag kan in één keer worden terugbetaald op een vastgestelde datum of wanneer de leninggever dit eist, of het bedrag kan worden terugbetaald in termijnen. De overeenkomst duurt dus tot het moment dat het volledige geldbedrag (eventueel inclusief rente) volgens de contractuele voorwaarden is terugbetaald door de leningnemer aan de leninggever.

Wat moet er gebeuren nadat een leningsovereenkomst is opgesteld?

Na het opstellen van de leningsovereenkomst dienen de leninggever en leningnemer deze te ondertekenen om de afspraken formeel te maken. Zowel de leningnemer als de leninggever dienen een ondertekend exemplaar van de overeenkomst te bewaren voor hun administratie. De leningsovereenkomst dient als bewijs van de afspraken en kan worden gebruikt om geschillen op te lossen mochten die ontstaan. Daarnaast is het belangrijk om de afspraken na te komen zoals vastgelegd in de overeenkomst.

Het is niet nodig om het contract vast te leggen in een notariële akte.

Moet een lening via de notaris?

Een geldlening kan als onderhandse akte (zonder tussenkomst van een notaris) of in een notariële akte (met tussenkomst van een notaris) worden opgesteld. Een gewone, onderhandse lening hoeft dus niet via de notaris te gebeuren. De leningnemer en leninggever kunnen hier echter wel voor kiezen als zij extra zekerheid willen (bijvoorbeeld in het geval van grote bedragen).

Wat moet een leningsovereenkomst bevatten?

Een leningsovereenkomst moet de volgende informatie bevatten:

• Het geleende bedrag en de eventuele rente;
• Het moment of de momenten van terugbetaling, en de gevolgen van te late betaling of vooruitbetaling;
• Eventuele zekerheden ter zekerheidsstelling van de terugbetaling door de leningnemer aan de leninggever: garantsteller, pandrecht of hypotheekrecht;
• Gevallen van verzuim en opeisbaarheid van de geldlening en de eventuele rente.

Welke wetten zijn van toepassing op een leningsovereenkomst?

Op de leningsovereenkomst is boek 3, titel 9, afdeling 4 Burgerlijk Wetboek en boek 6, titel 5 Burgerlijk Wetboek van toepassing.

Het model bewerken?

U vult een formulier in. Het document wordt naargelang uw antwoorden per sectie opgemaakt.

Aan het einde ontvangt u het in de formaten Word en PDF. U kunt het bewerken en het opnieuw gebruiken.