Pozwolenie rodzica na wykonywanie pracy przez dziecko

Pozwolenie rodzica na wykonywanie pracy przez dziecko jest dokumentem, w ramach którego rodzic (lub inny prawny opiekun dziecka) wyraża swoją zgodę na wykonywanie pracy przez nieletnie dziecko. Osoba, która nie ukończyła 18 roku życia, nie ma bowiem pełnej zdolności do czynności prawnej i nie może w pełni, autonomicznie podejmować takich decyzji, a więc do zawarcia zobowiązań, w jej imieniu, niezbędna jest zgoda jej rodzica lub opiekuna.

Praca młodocianego może być wykonywana w oparciu o umowę o pracę. Młodociany jest to dziecko, które ukończyło co najmniej 15 lat, a nie jest jeszcze pełnoletnie tj. nie ma jeszcze 18 lat. Praca dziecka, które nie ukończyło jeszcze 15 lat jest zakazana. Wyjątek stanowi działalność kulturalna, artystyczna, sportowa lub reklamowa, w której wyjątkowo można zatrudnić dziecko, które nie ukończyło jeszcze 15 roku życia.

Praca może być wykonywana w oparciu o umowę cywilnoprawną np. umowę zlecenie lub umowę o dzieło. Wówczas nie można zatrudnić dziecka, które nie ukończyło jeszcze 13 lat.

Co do zasady, w ramach umowy o pracę, nie można zatrudnić nieletniego, który nie ukończył co najmniej gimnazjum. Obecna reforma szkolnictwa i likwidacja gimnazjum wprowadziła zmianę w tym zakresie, wskazują, że od dnia 1 września 2019 r., nie można będzie zatrudnić nieletniego, który nie ukończył co najmniej 8-letniej szkoły podstawowej. Takie ograniczenie nie dotyczy umów cywilnoprawnych np. umowy zlecenia lub umowy o dzieło. W sytuacji zawarcia tych umów, dziecko powinno mieć skończone co najmniej 13 lat. Poniżej tego wieku, dziecko nie ma bowiem żadnej zdolności do czynności prawnych.

Jak korzystać z dokumentu?

Dokument ten powinien być więc podpisany przed zawarciem umowy. Zwykle już na etapie rekrutacji na dane stanowisko, wymaga się, aby dziecko przedstawiło zgodę rodzica na ewentualne przyszłe wykonywanie danej pracy.

Dokument należy załączyć do podpisanej umowy o pracę dziecka lub umowy cywilnoprawnej, wraz z pozytywną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej.

I. Umowa o pracę z dzieckiem:

Umowa o pracę, w celu przygotowania zawodowego, może być zawarta z osobą młodocianą w formie:

• nauki zawodu (24 miesiące - 36 miesięcy) albo
• przyuczenia do wykonywania określonej pracy (od 3 do 6 miesięcy).

Pracodawca ma obowiązek prowadzić ewidencję zatrudnionych pracowników młodocianych. Pracodawca zawiera z młodocianym pracownikiem umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego na piśmie, na czas nieokreślony, mimo że czas trwania nauki zawodu jest ściśle określony, co jest elementem szczególnej ochrony zatrudnienia młodocianego. Pracodawca ma obowiązek płacić małoletniemu wynagrodzenie i odprowadzać od tego wynagrodzenia składki na ubezpieczenie społeczne i należne podatki.

Istnieje bezwzględny zakaz zatrudniania młodocianych w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej (pomiędzy godzinami 22.00. a 6.00). Przerwa w pracy młodocianego, obejmująca porę nocną powinna trwać nieprzerwanie nie mniej niż 14 godzin. Ponadto, młodocianemu przysługuje, w każdym tygodniu, prawo do co najmniej 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku, który powinien obejmować niedzielę.

Czas pracy dziecka:

Do czasu pracy młodocianego wlicza się czas nauki, w wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu zajęć szkolnych, bez względu na to, czy odbywa się ona w godzinach pracy. Tygodniowy wymiar czasu pracy młodocianego w okresie odbywania zajęć szkolnych nie może przekraczać 12 godzin. W dniu uczestniczenia w zajęciach szkolnych wymiar czasu pracy młodocianego nie może przekraczać 2 godzin. W okresie ferii szkolnych wymiar czasu pracy młodocianego nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu.

Wymiar czasu pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może jednak przekraczać 6 godzin na dobę, a młodocianego w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę.

Ponadto, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5 godziny, pracodawca jest obowiązany wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut, wliczaną do czasu pracy.

Charakter prac dziecka:

Młodociany może wykonywać tylko tzw. prace lekkie, które nie powodują zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego, a także nie utrudniają młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego.

Pracodawca ma obowiązek sporządzić wykaz prac lekkich, uwzględniając występujące u niego warunki pracy i stanowiska oraz mając jednocześnie na uwadze wykaz prac wzbronionych młodocianym (zawartych w rozporządzeniu Rady Ministrów z 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 1509) - tak sporządzony wykaz prac lekkich musi zostać zaakceptowany przez lekarza medycyny pracy oraz zatwierdzony przez inspektora pracy.

II. Umowa zlecenie lub umowa o dzieło z dzieckiem:

Pracodawca może również zawrzeć z młodocianym umowę cywilnoprawną np. umowę zlecenie, umowę o dzieło lub umowę o świadczenie usług. Praca wykonywana w ramach umowy cywilnoprawnej może być świadczona przez młodocianego, który ukończył co najmniej 13 lat. Również do zawarcia tych umów niezbędne jest pozwolenie rodzica (lub innego opiekuna prawnego).

Przepisy dotyczące możliwości zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej nie przewidują żadnych ograniczeń co do maksymalnej ilości godzin wykonywania pracy przez młodocianych, tak jak jest to w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, niemniej warto się w tym względzie kierować zdrowym rozsądkiem oraz dobrem dziecka.

Podstawa prawna:

Możliwość wykonywania pracy przez dziecko przewidziana jest w art. 190 i następnych Kodeksu Pracy. Możliwość zatrudnienia młodocianego, który nie ukończył 16 roku życia przewiduje art. 304⁵ Kodeksu Pracy.

Niemożność zawarcia umów przez dzieci mające poniżej 13 lat reguluje art. 12 Kodeksu Cywilnego.

Jak edytować wzór?

Wypełnij formularz. Dokument jest redagowany na Twoich oczach w miarę podawania odpowiedzi.

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF. Możesz go edytować i wykorzystać ponownie.